Strategia zrównoważonego rozwoju – jak ją opracować?
Strategia zrównoważonego rozwoju to, zaraz po polityce środowiskowej, jeden z najczęściej posiadanych dokumentów związanych z minimalizowaniem wpływu na środowisko. Przy dobrej organizacji i chęci, stworzenie tego dokumentu nie powinno być problematyczne. Poniżej prezentujemy kilka kroków, które ułatwią i usprawnią proces opracowania strategii.
- Stwórz zespół i wyznacz termin
- Poznaj Cele Zrównoważonego Rozwoju
- Wybierz 3 strategiczne cele organizacji
- Stwórz strategię zrównoważonego rozwoju
- Opracuj dokument określając wskaźniki i przyjmując założenia / cele
- Uwzględnij strategię w komunikacji wewnętrznej i zewnętrznej
- Monitoruj, raportuj, udoskonalaj
Użyteczność strategii zrównoważonego rozwoju
Badanie ankietowe przeprowadzone w 2020 r. wśród klientów firmy Interzero [1] wyraźnie pokazało, że przedsiębiorcy nie pozostają obojętni wobec postępujących zmian klimatu. Aż 63% firm zadeklarowało posiadanie zdefiniowanych celów minimalizowania wpływu na środowisko. Jednak zaledwie 32% firm posiada je opracowane w postaci dokumentów takich jak polityka środowiskowa, strategia CSR, strategia zrównoważonego rozwoju czy innych. Jednocześnie to samo badanie wykazało bardzo dużą użyteczność posiadania takich dokumentów. Wpływają one korzystnie na ocenę potencjału proekologicznych działań przedsiębiorców w oczach pracowników. Dodatkowo, w 80% przypadków, były wykorzystywane w codziennej pracy do celów takich jak:
- wyznaczanie strategii/celów rocznych
- realizacja i monitoring celów,
- szkolenie pracowników, podnoszenie świadomości,
- audyty (ISO, jakościowe, klientów),
- sprawozdawczość niefinansowa.
1. Stwórz zespół i wyznacz termin
Prace warto rozpocząć od stworzenia zespołu, który będzie odpowiedzialny za powstanie strategii. Najlepiej, jeśli dołączą do niego osoby mające największą wiedzę na temat działalności firmy i znają obowiązujące procedury. Warto zaprosić do współpracy takie osoby, jak:
- Członek kadry zarządzającej,
- Manager ds. zrównoważonego rozwoju,
- Manager ds. zarządzania energią,
- Specjalista ds. zakupów,
- Kierownicy placówek.
Jeżeli w firmie nie ma takich stawisk lub działu odpowiedzialnego za zrównoważony rozwój, należy stworzyć zespół interdyscyplinarny. W jego skład powinny wejść osoby, które razem będą dobrze odzwierciedlały charakter firmy i przyjęty model biznesowy. Zarówno w przypadku dużych, jak i małych firm warto zebrać osoby z różnych poziomów decyzyjnych zapewniając tym samym różnorodność spojrzenia na zagadnienie zrównoważonego rozwoju.
Kiedy zespół jest już zebrany powinien wspólnie ustalić harmonogram prac nad strategią. Aby zapewnić płynną realizację przedsięwzięcia kluczowe jest wyznaczenie terminów realizacji poszczególnych etapów prac i uwzględnienie tego w grafikach każdego zaangażowanego.
2. Poznaj Cele Zrównoważonego Rozwoju
Aby ułatwić sobie start i znaleźć punkt zaczepienia warto zapoznać się z Celami Zrównoważonego Rozwoju (ang. Sustainable Development Goals, SDGs) ogłoszonymi przez ONZ. Jest to 17 punktów do zrealizowania, które mają pozwolić na przeciwdziałanie zmianom klimatu i nierównościom społecznym.
Już na tym etapie zweryfikuj, czy obecne działania firmy wpisują się już w Cele Zrównoważonego Rozwoju.
Wybierz 3 strategiczne cele organizacji
Pamiętaj, że Twoja firma nie musi działać na rzecz realizacji wszystkich Celów od razu. W pierwszym etapie tworzenia strategii zrównoważonego rozwoju warto ograniczyć wpisane w nią działania do kilku, skupionych wokół trzech Celów Zrównoważonego Rozwoju lub obszarów tematycznych, najważniejszych dla firmy. Pozwoli to na:
- uniknięcie zbędnej na tym etapie złożoności dokumentu,
- ułatwienie opracowania strategii,
- szybką weryfikację czy przyjęte podejście jest dobrze dopasowane do charakteru firmy.
Skorzystaj ze wsparcia
Warto skorzystać z doradztwa firm zewnętrznych, które pomogą przejść przez cały proces. Należy przy tym pamiętać, że to osoby pracujące w danej firmie znają ją najlepiej, w związku z tym współpraca powinna się odbywać na podstawie intuicji pracowników wspartej świeżym spojrzeniem z zewnątrz.
Przykładem usługi polegającej na takim podejściu jest Made4Future oferowana przez Interzero Organizacja Odzysku Opakowań S.A., z którą można zapoznać się w zakładce DORADZTWO.
Na takie rozwiązanie zdecydowała się niewielka rodzinna firma, rozwijająca markę Bambiboo. O tym, jak poradziła sobie z opracowaniem strategii zrównoważonego rozwoju wkrótce będzie można przeczytać na naszej stronie.
3. Stwórz strategię zrównoważonego rozwoju
3.1 Opracuj dokument określając wskaźniki i przyjmując założenia / cele
Wybrane cele oraz zebrane działania i pomysły należy spisać w postaci dokumentu. Powinny się w nim znaleźć się odpowiedzi na następujące pytania:
- Jak wybrane działania korelują z celami operacyjnymi firmy?
- Czy są zgodne / niezależne?
- Czy nie są sprzeczne?
- Jak ocenicie postępy związane z realizacją przedsięwzięć?
- Jaką miarą można ocenić stopień zaawansowania realizacji danego przedsięwzięcia?
- Do jakiego okresu będziecie odnosić się wyznaczony wskaźnik?
- Jaka jest obecna wartość ustalonego wskaźnika?
- Do jakiej wartości i w jakim czasie chcecie dążyć?
Odpowiedzi na te pytania zapewnią, że strategia zrównoważonego rozwoju będzie dobrze dopasowana do charakteru działalności firmy. Dzięki temu proces ewaluacji wyznaczonych celów będzie przebiegał sprawnie. Warto w tym dokumencie zastosować prosty język, żeby strategia była zrozumiała dla każdego.
3.2 Uwzględnij strategię w komunikacji wewnętrznej i zewnętrznej
Przedsiębiorcy często komunikują swoje cele związane ze zrównoważonym rozwojem kontrahentom oraz w przestrzeni publicznej, np. na firmowej stronie internetowej. To bardzo dobra praktyka, jednak warto pamiętać, że nie ma konieczności udostępniania treści całej strategii zrównoważonego rozwoju. Cele i ważne dla firmy wartości można upublicznić w bardziej przystępnej formie. Praktycznym pomysłem jest broszura z bogatą formą graficzną. Takie przedstawienie informacji wspomaga odbiór treści i pozwala na utrzymanie zainteresowania czytającego do końca tekstu.
Bardzo istotna, choć często pomijana, jest również komunikacja wewnątrz firmy. Daje pracownikom możliwość zrozumienia idei stojących za podejmowanymi działaniami i może nadawać sens niektórym procesom. Właściwa komunikacja wewnętrzna pośrednio wpływa również na wizerunek firmy, zainteresowanie procesami rekrutacyjnymi i, przede wszystkim, na jej rozwój.
O tym, jak ważna jest komunikacja wewnętrzna, przekonują również wyniki badania ankietowego Interzero [1, 2], omówione na początku tekstu.
3.3 Monitoruj, udoskonalaj, raportuj
Strategia zrównoważonego rozwoju jest podstawowym dokumentem, który jest wykorzystywany do monitowania progresu firmy w kwestiach związanych z minimalizowaniem wpływu na środowisko. Monitorowanie pozwala nie tylko na weryfikację założeń, ale również na wprowadzanie koniecznych korekt, np. w przypadku ustalenia zbyt zachowawczych lub nieosiągalnych wskaźników.
Strategia zrównoważonego rozwoju powinna być także ciągle żywa, aktualizowana i udoskonalana. Zawsze po wdrożeniu pierwszej wersji dokumentu i weryfikacji osiągnieć powinna następować faza udoskonalania. Warto w tym miejscu wrócić do Celów Zrównoważonego Rozwoju i uzupełnić strategię o kolejne działania i/lub Cele.
Komunikacja jest nieodłącznym elementem osiągnięcia sukcesu. Najważniejsze elementy strategii zrównoważonego rozwoju i osiągnięcia w ich realizacji powinny trafić do szerokiego grona odbiorców i, przede wszystkim, zostać uwzględnione podczas raportowania niefinansowego.
